Skwer przy ulicy Żabiej

Położony jest w Centrum w rejonie otoczonym ulicami Żabią, Armatnią i Proletariacką. W czasie wojny powstał w Białymstoku przy ulicy Żabiej jedyny na terenie okupowanej Europy cmentarz gettowy. Cmentarz ten został zlikwidowany w latach 1968 – 71, a na jego miejscu urządzono właśnie skwer.

W jego głównej części usytuowano pomnik poświęcony bohaterom powstania w getcie w sierpniu 1943 roku. Został on ufundowany przez społeczność żydowską miasta około 1946 r. i ma formę obelisku z gwiazdą Dawida. Podczas likwidacji cmentarza ukryto go i ponownie ustawiono na swoim miejscu po 1989 roku W części przylegającej zaś do ulicy Proletariackiej znajduje się mauzoleum z tablicą z 1971 roku upamiętniającą złożenie prochów około 3500 Żydów pomordowanych przez hitlerowców w akcjach eksterministycznych oraz poległych podczas powstania w getcie. Te dwa motywy wpływają zasadniczo na klimat tego miejsca, bo każdy jego skrawek skrywa mroczne tajemnice z okresu II wojny światowej, krwawo stłumionego przez hitlerowców powstania żydowskiego, eksterminacji żydów i mroków życia w getcie.

Chwila odpoczynku na ławce w części zadrzewionej na pewno nastroi refleksją do przeszłości. Część skweru w lipcu 2008 roku została nazwana Placem Mordechaja Tenenbauma /Tamarofa/ - przywódcy powstania. W otoczeniu możemy zobaczyć nieliczne już drewniane domy.

Skwer leży na trasie Szlaku dziedzictwa żydowskiego. Stąd ulicą Częstochowską dojdziemy do ulicy Lipowej.

---

---